Þær voru margar myndirnar sem litu tjaldsins ljós, þegar ég var
sýningarmaður í Stjörnubíó á árunum 1952 til 1967.
Þar á meðal var stórmyndin "The Wild One" með Marlon Brando sem
þá var ungur og grannur æskunnar idol. Þessi kvikmynd þótti töff og kúl og hlaut
jafnvel einhver Oscars-verðlaun. Hún fjallaði um mótorhjólagengi, einskonar
"Hell´s Angels", sem létu mikið á sér bera á þessum árum – og gera enn. Myndin þótti raunsæ og hér kemur söguþráðurinn í hnotskurn:
Upphafið dæmigert. Mótorhjólagengi hertekur smábæ einhversstaðar
í USA. Lögreglan samanstendur af hjartveikum gamlingja, sem
hlaut jobbið vegna stuðnings við mág sinn í kosningu til bæjarstjóra. Allir eru
strákarnir fríðir sýnum – og hvítir ! Það er ekki blettur né hrukka á
leður-outfittinu og Harley Davidsonarnir glansa og gljá svo kreista má
fílapensla úr fésinu með því að bera smettið upp að púströrinu ! Íbúarnir
leggjast í hræðslu. Litla Kaffistofan verður þungamiðja atburðanna. Þegar strákarnir
eru búnir að koma sér þar fyrir, skeður ekkert um stund. Brando er að vísu búinn
að krækja í þorpsgáluna og ég segi það satt: "ofbeldið" fólst í því að
skötuhjúin sötruðu gosdrykk gegnum rör og einn af félögunum tók kráareigandann á
taugum með því að benda honum glottandi á, að sér fyndist veggfóðrið á barnum
ljótt ! Það var verið að byggja upp spennuna ! Gengilbeinan var eins
öndvegissúla í laginu og engin leit við henni. Samkvæmt spennu- formúlunni mega ekki líða meira en 20 mínútur í
ró og næði. Þá verður eitthvað að gerast. Strákarnir fara á stjá til að stríða svolítið fólkinu í bænum og
þá kemur auðvitað að snúningpúnkti myndarinnar. Gamall, hálf-blindur karl og
kerlingin með, aka í fáti á einn gaurinn og hjólið hans. Smá dæld kemur á
bensíntankinn, þegar Davidsoninn fellur á hliðina. Vinirnir banka eitthvað í
bílinn í hefndarskyni og gömlu hjónakornin eru viti sinu fjær af ótta. Þá rennur
upp örlagastundin hjá lögreglustjóranum. Hann dregur upp byssuhólk, handtekur Brando og stingur honum í
jeilið og gálan fylgir með. Við þessari hetjudáð höfðu mótor-kapparnir ekki
búist enda aðeins vopnaðir naglaklippunum sínum. Brando glottir framan í félaga
sína og gefur í skyn að þessi skerðing á frelsi muni aðeins vara í "ákveðinn
tíma".
Meðan þessi magnþrungna atburðarás á sér stað, hefur þorpsbúum
borist hjálp. Lögregulið frá nágrannabæ er komið til skjalanna á laun. Bæjar-róninn er rekinn úr klefa sínum og mótorhjólagenginu
stungið inn í heilu lagi. Ábúðarfullur lögregluforingi tekur Brando á eintal og
er næstum búinn að drepa hann úr leiðindum, þegar hetjan gefst upp og lofar bót
og betrun!!
Þá er öllum sleppt. Lokaskotið: Allir komnir á hjólin sín- í
víðri mynd- og búast til brottfarar með Brando í forgrunni á hvíta tjaldinu. Þá
geispar hann hinni gullvægu áminningu framan í stjarfa bíógesti: " Strákar ! Þið þarna úti. Þetta borgar sig ekki. Einhver gæti
meiðst !" Svo er prumpað af stað.
ENDIR - Ein stjarna !
Jæja ! Taugarnar að bresta? Þá skulum við líta á nýja útgáfu af
sömu kvikmynd- nær núinu !
Keimlík byrjun. Mótorhjóla-gengi þrusar með ógnarlátum inn í
smábæ, einhversstaðar í USA. Fyrirferðin er ógurleg. Menn og skepnur tvístrast í
allar áttir undan glanna-akstri og fúkyrðum.
Nú er útgangurinn á mannskapnum annar en í ´53 myndinni. Allir
eru skítugir – undir allskyns áhrifum og mublurnar í kjaftinum eru eins og
svartar gardínur í henglsum ! Svo hafa blökkumenn og aðrir kynþættir fengið sinn
kvóta eins og vera ber og nú eru aldeilis skvísur meðferðis !!
Á stuttbuxum og ermalausum bolum. Tútturnar á stærð við júgrin á
svissneskum mjólkurkúm !
Hárlufsur þyrlast í allar áttir og fljúgandi fuglar falla dauðir
niður. Stybban er þvílík. ( Ég gæti ímyndað mér að henni megi líkja við lyktina
í búningsherbergi leikmanna að loknum úrslitaleik í handbolta ! ) Staðnæmst við stöðumæla og þeir klipptir í sundur með töngum,
til að öngla saman í vasa-peninga. Þá birtist lögreglustjórinn – the Sheriff ! Hann er nánast sama
týpan og í Brando-myndinni, horaður og hjartveikur. Sýnir mikið áræði og skipar
þeim burt hið snarasta ! Rosaleg hlátrasköll og miðputtar upp í loftið: "Ekki vera reið, mamma" og fleiri skítakomment frá liðinu. Svo
rífur foringinn hjarta-gangráðinn úr löggustjóranum, tekur rafhlöðuna og stingur
henni upp í afturendann á honum. ( því miður var rafhlaðan ekki lekafrí svo
vörður laganna deyr kvalarfullum sýru-dauðdaga 4,5 dögum seinna og er þar með úr
sögunni )
Litla Kaffistofan er snyrtileg krá en verður það ekki lengi. Svo
mikið er víst. !Menn og konur ryðjast inn. Það er ekki haft fyrir því að banka
heldur fjúka hurðir flatar með karmi og öllu tilheyrandi. Gamlingi af
Elliheimilinu, sem hafði kíkt í glas á barnum, situr á klóinu. Honum er snarlega
sturtað niður – óskeindum ! Ekki er óskað eftir vínlista. Barþjóninum er troðið oní
ískistuna og ruddarnir opna flöskur með því að bíta af stútinn ! Bjórdósir eru
gataðar með nöglunum. Tvær afgreiðslustúlkur eru á svæðinu en nú snýst hlutverk þeirra
við.
ÞÆR eru "afgreiddar" í hvelli ! Það er búið að reyta
kráar-köttinn og hella hann fullan. Stór-vindli troðið upp í páfagaukinn. Brátt fer leikurinn að æsast að mun. Nokkur hraustmenni úr
Þjóðvarðliði bæjarins ná í vopn sín og verjur og leita inngöngu.
Þar er ekki komið að tómum kofanum ! Vopnasafnið innifyrir eru ekki lengur naglaklippur, heldur
hríðskotatól og kutar af öllum stærðum og gerðum. Byssukúlur hvína í allar
áttir, ótal tegundir af blóðflokkum, tætlur af skorpulifur og heilasellum
spýtast á veggi og gólf. Síðan eru myndskeiðin sýnd hægt í nærmynd svo gefist
tóm til að grandskoða fljúgandi líkamsparta – og svo enn á ný í aðeins víðari
mynd til að gefa heildarsýninni meira vægi ! Andstæðingar eru ristir á kvið en forstöðukona fátækrahjálpar
bæjarins, safnar slátrinu saman í bala enda sjálf nokkuð örugg í sex pilsum og
skotheldum upphlut! Eyru eru skorin af mönnum og þeim dýft í "Hot"-Salsasósu og
sporðrennt með merg og öllu ! Einhverveginn enda þessi ósköp. Lögreglulið frá TVEIMUR
bæjarfélögum er nú líka komið á vettfang. Öllu genginu er hent út af kránni og
upp á hjólin sín.
Þá birtast þessi undur og stórmerki eins og alltaf í
ofbeldismyndum: Allir virðast heilir og nánast ósárir – ef til vill einn og einn
með bómullarhnoðra í nösunum eða tómatsósu á enninu !
Er nokkuð að undra þótt ofbeldisfíklar haldi að það sé óhætt að
berja, banka og sparka í næsta mann. Fórnarlömbin standa bara á fætur og smæla
eins og hetjurnar í myndinni !
(Ég varð að segja eitthvað af viti í lokin )
ENDIR Fjórar stjörnur !
Með kveðju Agnar Einarsson.